In die boek Jona staan daar ’n dramatiese en treffende toneel: die woorde van ’n eenvoudige
profeet bring ’n groot, goddelose stad tot stilstand. Die boodskap was eenvoudig: “Nog net
veertig dae, dan word Nineve verwoes.” Geen belofte van redding, geen uitnodiging tot
bekering nie. Net oordeel. Maar wat volg, is een van die merkwaardigste bekeringstonele in
die hele Skrif.
Wanneer die koning van Nineve die boodskap hoor, neem hy drastiese stappe. Hy stel ‘n
algemene vasdag af – nie net vir mense nie, maar selfs vir die diere. In ’n poging om die
toorn van die onbekende God af te weer, beveel hy dat almal hul geweld en slegte gewoontes
moet laat staan en dié God aanroep wat hierdie oordeel bring. Die koning se woorde dra egter
‘n interessante klank van hoop in sig: “ 9 Wie weet of God nie sal omkeer en berou sal hê nie,
sodat Hy Hom afwend van die gloed van sy toorn en ons nie vergaan nie? 1 ”
’n Belydenis van Onsekerheid, maar ook van Hoop
Hierdie woorde – “wie weet?” – wys op die onsekerheid waarmee die koning en die mense
van Nineve hulle tot God wend. Hulle het nie die verbondsbeloftes geken wat Israel geken
het nie. Hulle het nie die Wet gehad nie, of die geskiedenis van verlossing uit Egipte, of die
Psalms van Dawid. Tog, in eenvoudige ootmoed, glo hulle dat daar moontlik genade mag
wees.
En God – die ware en lewende God – antwoord met barmhartigheid.
Die God wat Hom ontferm
Vers 10 is ’n pragtige openbaring van God se karakter: “ 10 En God het hulle werke gesien dat
hulle hul bekeer het van hulle verkeerde weg; toe het God berou gehad oor die onheil wat Hy
gesê het dat Hy hulle sou aandoen, en Hy het dit nie gedoen nie.
Die God van die hemel en aarde is nie ’n wrede tiran wat net wag om te vernietig nie. Hy is
’n God wat lankmoedig en groot van goedertierenheid is. Soos Hy self sê in Eksodus 34:6-7:
“Die HERE, die HERE, ’n barmhartige en genadige God, lankmoedig en groot van
goedertierenheid en trou … maar wat die ongeregtigheid van die vaders besoek aan die
kinders.”
Die Nineviete het Hom nie geken nie. Maar hulle het gehoop op sy barmhartigheid. En God
het dit nie weggestoot nie – Hy het dit ontvang.
Die Tyd wat God Gee
Tog is daar iets besonders aan die feit dat God die stad veertig dae gegee het. Dit wys iets van
sy geduld. Hy bring nie onmiddellik die oordeel nie. Hy waarsku. Hy gee geleentheid vir
bekering.
In Jeremia 18:7-8 sien ons ‘n soortgelyke beginsel:
“Een keer dreig Ek om ’n nasie en ’n koninkryk uit te ruk, af te breek en ten gronde te laat
gaan. Maar as daardie nasie teen wie Ek die bedreiging uitgespreek het, hom bekeer van sy
boosheid, sal Ek jammer wees oor die onheil wat Ek beplan het om hom aan te doen.”
God is nie onredelik nie. Hy is regverdig – en juis daarom waarsku Hy. Hy gee kans vir
bekering. Maar hierdie tyd is nie virewig nie.
Die Kragtige Dubbele betekenis van “Verwoes”
Nog iets merkwaardig: die Hebreeuse woord wat ons as “verwoes” vertaal, kan twee
betekenisse hê. Dit kan “vernietig” beteken, maar ook “omkeer” of “verander”.
Met ander woorde, Jona se boodskap kon dalk onwetend gedui het op twee moontlikhede: of
die stad word vernietig, óf die stad word omgekeer – verander – bekeer.
En dit is presies wat gebeur. Die stad word nie fisies verwoes nie, maar geestelik omgekeer.
In plaas van oordeel, bring God genade.
Genade is nie Goedkoop nie
Tog moet ons hierdie verhaal nie verkeerd verstaan nie. Dit beteken nie dat God die sonde sal
ignoreer solank mense net ‘n bietjie verander nie. In Nahum – ’n profeet wat ongeveer ’n eeu
later opgetree het – sien ons dat Nineve wéér verval het, en hierdie keer het die oordeel
gekom. God se regverdigheid is nie vervang deur sy barmhartigheid nie. Dit is saam in hulle
volheid wie God is.
Dit is ‘n belangrike saak om te besef: die Here se barmhartigheid beteken nie dat Hy sy
regverdigheid opskort nie. Die sonde móét gestraf word. Maar hier is die goeie nuus van die
evangelie: daardie straf is op Christus gelê, vir dié wat glo.
Die Kruis – Waar Reg en Genade Ontmoet
In Christus sien ons die volheid van God se karakter. Aan die kruis openbaar Hy sy
barmhartigheid én sy regverdigheid.
“Kyk, die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem!” roep Johannes die Doper.
Jesus dra die volle gewig van God se toorn, sodat ons die volle omvang van sy genade kan
ontvang. Op die kruis word die sonde gestraf, en tog word die sondaar vrygespreek.
Wat vra God dan van ons?
Die antwoord is eenvoudig, maar diep: Ware bekering.
Die mense van Nineve het nie net gevas nie. Hulle het werklik verander. Hulle het hulle
gewelddadige maniere gelos. Hulle het God begin aanroep. Hulle het nie net uiterlike
godsdienstigheid gehad nie, maar innerlike berou.
Ware bekering beteken om te draai – om weg te draai van sonde, en na God toe te draai. Soos
Paulus sê in Romeine 2:4:
“Of verag jy die rykdom van sy goedertierenheid en verdraagsaamheid en lankmoedigheid,
omdat jy nie weet dat die goedertierenheid van God jou tot bekering lei nie?”
God se goedheid is nie daar om misbruik te word nie. Dit is daar om jou tot Hom terug te lei.
Die Erns van die Keuse
Ons moet die barmhartigheid van God nie as vanselfsprekend aanvaar nie. Die verhaal van
Nineve leer ons dat God genadig is – ja – maar ook dat sy oordeel kom wanneer daar nie in
opregte bekering nie volhard word nie.
Die vraag aan ons is: hoe lank sal God nog wag? Hoe lank gee Hy ons nog kans om onsself
voor Hom te verootmoedig?
Elke dag is ’n geleentheid. Elke dag is ’n genade oomblik. Maar die dag van die Here kom.
En dan sal sy regverdigheid die laaste woord spreek.
Maar vir die een wat glo – vir die een wat sy knie buig voor Christus – is daar hoop.
Hy red uit die toorn wat kom. Hy bring lewe in die plek van oordeel.
Laat ons dan, geliefdes, die voorbeeld van Nineve volg – nie net in hulle vas en gebede nie,
maar in hulle ware bekering. Laat ons nie net hoor nie, maar doen. Laat ons ons vertroue stel
in Christus, die volmaakte openbaring van God se genade en waarheid.
Deur Johann de Waal (Medewerker van Begrond)